Zelfsturend onderwijs. Wat is dat?

Zelfsturend onderwijs begint in de visie van Vivere met het opdoen van ervaringen. De rijke en inspirerende omgeving van Vivere zorgt ervoor dat kinderen (studenten) allerlei ervaringen opdoen (dit zit hem in de inrichting van ruimtes en aanbod van materialen, maar ook gelegenheid tot vrij spel, volgen van activiteiten, lessen, projecten en excursies). Dit kunnen overigens mooie én lastige ervaringen zijn.

Vervolgens ontstaat er een probleem, uitdaging of verlangen, wat leidt tot intrinsieke motivatie om hiermee aan de slag te gaan. Dit is de start van het zelfsturende leerproces (doel stellen, plan maken, leren, laten zien en reflecteren). Uiteraard kunnen er meerdere leerdoelen tegelijk lopen.

Afhankelijk van het onderwerp en de ontwikkeling van de student, neemt de leerkracht een sturende rol aan of juist meer coachend. Daarnaast is het ook zo dat externe factoren (zoals de verwachtingen en kaders zoals die zijn vastgelegd in het portfolio) met de juiste begeleiding ook weer kunnen leiden tot intrinsieke motivatie.

Zelfsturend leren

Zelfsturend leren houdt in dat de student zelfstandig en intrinsiek gemotiveerd de verantwoordelijkheid en aansturing voor de eigen leerprocessen in handen neemt. Dit gebeurd in een aantal specifieke stappen (van leerdoel tot reflectie).

In het overkoepelende proces van zelfgestuurde ontwikkeling ontstaat eerst bewustzijn, vervolgens worden er keuzes gemaakt en tot slot kan verantwoordelijkheid genomen worden. Op deze manier kijken naar leren en de ontwikkeling van kinderen heeft een aantal belangrijke voordelen.

Voordelen van zelfsturend leren

Werken vanuit intrinsieke motivatie

Leren vanuit intrinsieke motivatie zorgt ervoor dat er tegemoet wordt gekomen aan de behoefte aan autonomie, competentie en verbondenheid. Hierdoor krijgt de student een positieve associatie met leren en ontwikkelen.

Altijd aansluiten op eigen niveau

Doordat de student zijn eigen leerproces aanstuurt, wordt er aangesloten op het individuele niveau en de zone van naaste ontwikkeling.

Van zelfsturend leren naar zelfsturend leven

De vaardigheden die studenten opdoen in het proces van zelfsturend leren bereidt hen voor op de periode ná school, waarin ze zelf de regie en verantwoordelijkheid zullen moeten nemen over hun leven.

Vivere en zelfsturend onderwijs

Basisschool

Vanaf de /basisschool mogen de studenten zelfsturend leren gaan ervaren als de manier om te leren over de wereld om hen heen (van de basisvaardigheden tot alle andere dingen die een kind mogelijk interesseren). Daarnaast is het ook gewoon een concrete vaardigheid die studenten mogen opdoen. Afhankelijk van het onderwerp en het niveau van een student, neemt de leerkracht een meer sturende of juist volledig coachende houding aan.

Voortgezet onderwijs

Op het /voortgezet onderwijs wordt voortgeborduurd op de vaardigheden die in het basisonderwijs zijn opgedaan. De student is al op redelijk niveau in staat om sturing te geven op zijn eigen leerproces. Vanuit een coachende basishouding sluit de docent aan op de behoefte en wensen van de student. Samen wordt toegewerkt naar kwalificatie (examen of anders) voor de volgende stap.

CONSENT-Methode

Bij Vivere wordt gewerkt met de CONSENT-methode om op een gelijkwaardige manier gedragen besluiten te nemen met studenten en stafleden. Door mee te beslissen over afspraken, regels, budgetten etc, leren studenten dat zij invloed hebben op hun omgeving en hier verantwoordelijkheid voor te dragen.

Daarnaast ondersteund de CONSENT-methode ook het zelfsturend onderwijs. Zo kan het voor een leerdoel nodig zijn dat er specifiek materiaal wordt aangeschaft. Of een aantal studenten wil een nieuwe vakles op het programma, een excursie organiseren etc. In dat geval kan een motie worden ingediend bij de Schoolkring en wordt hier met elkaar over besloten. Vervolgens kan hier uitvoering aan gegeven worden en kan de student de volgende stap nemen in zijn zelfgestuurde leerproces.

Meer informatie over zelfsturend onderwijs

Vivere - Your School of Life biedt zelfsturend onderwijs 4-22 jaar. Ben je benieuwd naar zelfsturend onderwijs bij Vivere? Bezoek dan een van onze informatieavonden. Tijdens deze avond krijg je nadere informatie en uitleg en kun je kennismaken met (een van) de stafleden. Natuurlijk is er ruim gelegenheid tot het stellen van vragen.

Aanmelden